SWOT-analyse bovengronds uitrijden dierlijke mest in vergelijking met emissiearme aanwending

Aanleiding

Emissiearme mestaanwending is verplicht om de ammoniakemissie bij aanwending te beperken. In de praktijk worden door melkveehouders echter nadelen ervaren van emissiearme mestaanwending op bodemleven, weidevogelsen grasproductie. Over boven-versus ondergronds mest uitrijden lopen al geruime tijd discussies onder boeren. Ook zijn er vragen of er wel voldoende onderzoek gedaan is en wordt. Daarom is behoefte aan een objectief overzicht van zowel voor-en nadelen als kansen en bedreigingen.

Belang voor de melkveehouderij

Inzicht in de sterktes en zwaktes van bovengronds uitrijden t.o.v. emissiearm aanwenden is onder andere van belang om helder te krijgen in welke situatie en op welke wijze deze vorm van mestaanwending bijdraagt of kan bijdragen aan:

• Kringlooplandbouw
• Natuurinclusieve landbouw
• Biodiversiteit (incl. weidevogels, bodemleven en waterleven)
• Emissies van stikstof en broeikasgassen

Een objectief overzicht van zowel voor- als nadelen helpt de melkveehouderij om de verschillende belangen in te kunnen brengen in discussies.

Doel van het project

Het doel van het project is een objectief overzicht van sterke en zwakke punten en kansen en bedreigingen van bovengronds uitrijden, in vergelijking met emissiearm aanwenden. Daarbij is aandacht voor:

• Grasproductie
• Milieueffecten
• Weidevogels
• Biodiversiteit
• Bodemkwaliteit
• Diergezondheid
• Afbraak van parasieten en agrochemicaliën in de mest
• Praktische bedrijfsaspecten

Waar relevant, wordt onderscheid gemaakt in regio, grondsoort, grondwaterstand, (veelvoorkomende) bedrijfsspecifieke situaties, weersomstandigheden en mestkwaliteit. Daarmee kan de rapportage een rol spelen bij het (beleidsmatig) streven naar kringlooplandbouw en verbetering van de biodiversiteit (incl. bodemleven en weidevogels). Ook geeft het boeren en beleidsmakers inzicht in hoe voordelen van bovengronds mest aanwenden zich verhouden tot nadelen.

Wat levert het project op?

Het eindrapport:

• geeft een schematisch en objectief overzicht met voor- en nadelen (sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen) van bovengronds uitrijden van dierlijke mest. Ook zal worden aangegeven welke kennis nog ontbreekt.
• gaat in op hoe nadelen zoveel mogelijk kunnen worden voorkomen, wat randvoorwaarden zijn en hoe deze geborgd kunnen worden. Per subonderdeel zal zo mogelijk een oordeel gegeven worden, bijvoorbeeld over het effect op weidevogels.

Een objectief eindoordeel of bovengronds mest uitrijden beter of slechter is dan emissiearme aanwending is niet mogelijk, omdat dit een afweging vraagt van verschillende factoren die niet onderling vergelijkbaar zijn. Het resultaat van deze studie dient als afwegingskader waarmee verschillende belangen kunnen worden gewogen.