PPS Op weg naar circulaire en klimaatneutrale meststoffen
ZuivelNL participeert in de PPS 'Op weg naar klimaat-neutrale en circulaire meststoffen'. Deze Publiek-Private Samenwerking (PPS) is op 1 oktober 2025 van start gegaan. Aanleiding waren de Moonshot fossielvrije meststoffen en een oproep van de Topsector Agri & Food voor meer circulair gebruik van fossielvrije meststoffen.
De huidige productie van kunstmest is veelal gebaseerd op eindige, fossiele delfstoffen of gebruikt veel fossiele energie in de vorm van aardgas. Afhankelijkheid hiervan maakt de Nederlandse land- en tuinbouw kwetsbaar voor leveringsrisico's en prijsschommelingen op de wereldmarkt.
Deze PPS wil laten zien welke stappen nu gezet moeten worden richting productie en gebruik van circulaire en klimaatneutrale meststoffen in 2050. Daarbij staat de praktijk centraal: wat hebben telers, afnemers en beleidsmakers nodig om duurzame meststoffen op grote schaal toe te passen?
De PPS bestaat uit 4 werkpakketten:
1. Gebruikerseisen richting 2050 in beeld brengen.
2. Ontwikkelen van een duurzaamheidsmeetlat.
3. Verkennen van de agronomische werking van circulaire meststoffen (zoals Renure).
4. Samenwerking in de keten.
De huidige productie van kunstmest is veelal gebaseerd op eindige, fossiele delfstoffen of gebruikt veel fossiele energie in de vorm van aardgas. Afhankelijkheid hiervan maakt de Nederlandse land- en tuinbouw kwetsbaar voor leveringsrisico's en prijsschommelingen op de wereldmarkt.
Het gebruik van stikstofhoudende meststoffen leidt tot emissies van ammoniak en het broeikasgas lachgas, terwijl stikstof en fosfaat in meststoffen kunnen uitspoelen naar oppervlakte- en grondwater. Ammoniak via depositie in stikstofgevoelige Natura 2000 gebieden heeft negatieve gevolgen voor de biodiversiteit.
Doel van het project
De doelstelling van het project is om stappen te zetten op weg naar productie en gebruik van klimaat-neutrale en circulaire meststoffen, om zo bij te dragen aan een toekomstbestendige Nederlandse land- en tuinbouw in 2050. Samenwerking met en tussen veehouders, akkerbouwers en tuinders is een belangrijk aspect.
Voor de productie van circulaire meststoffen worden mineralen teruggewonnen uit niet-fossiele grondstoffen zoals dierlijke mest, zij-, rest- en afvalstoffen uit voedselproductie en humane excretie. Deze worden efficiënt en met minimale emissies naar bodem, water en lucht ingezet voor de teelt van gewassen. Klimaat-neutrale meststoffen worden geproduceerd met hernieuwbare energie en grondstoffen of beperken op andere wijze emissies van broeikasgassen bij productie en gebruik.
Resultaten
Het project draagt bij aan klimaat-neutrale en circulaire ontwikkeling in de gehele keten van grondstoffen, productie en gebruik van meststoffen:
- Vergroting van circulair grondstoffengebruik in productie van meststoffen.
- Vermindering van fossiel grondstoffengebruik in productie van meststoffen.
- Vermindering van energiegebruik in productie en gebruik van meststoffen.
- Vermindering van fossiel energiegebruik in productie en gebruik van meststoffen.
- Vermindering van broeikasgasemissies in productie en gebruik van meststoffen.
- Vermindering van nutriëntenemissies in gebruik van meststoffen.
EEen centrale aanname van het project is dat succesvolle routes naar klimaat-neutrale en circulaire meststoffen staan of vallen met de vraag of en hoe deze meststoffen voldoen aan de behoeften van gebruikers. Dit betreft zowel eindgebruikers in de akkerbouw, tuinbouw en melkveehouderij als partijen betrokken bij de toelevering (handel, logistiek en toediening) van meststoffen.
Projecttitel
Op weg naar circulaire en klimaatneutrale meststoffen
Consortium
ZuivelNL
Ministerie van LVVN
BO Akkerbouw
Wageningen Social & Economic Research
Nutriënten Management Instituut
Meststoffen NL
Agri Technics Projects
Nutrient Platform
Provincie Noord-Brabant
Producenten Organisatie Varkenshouderij
HAS Green Academy
Cumela
Fibrant
Branche Vereniging Organische Reststoffen
Platform Groen Gas
Provincie Gelderland
Twente Energy BV
Glastuinbouw Nederland
Bio Energy Coevorden
Hanskamp
Groot Zevert
Status
Lopend
Looptijd
2025 - 2029
Subsidie
Via Publiek-Private Samenwerking
ZuivelNL financiert waar mogelijk meerjarige Publiek-Private Samenwerking (PPS) onderzoeksprojecten. Daarmee wordt de financiële bijdrage van ZuivelNL minimaal verdubbeld door een bijdrage van de overheid en externe partners.
Budget totaal
€ 1.229.900 (ex. btw)
Bijdrage ZuivelNL
€ 50.000 (ex. btw)