Kruidenrijk grasland met smalle weegbree potentiële rem op uitstoot broeikasgas

Terug naar overzicht

De uitstoot van broeikasgassen in Nederland moet flink naar beneden, ook in de landbouw. Aan het lijstje met mogelijke oplossingen kan er één worden toegevoegd; het gebruik van het kruid smalle weegbree blijkt namelijk een rem te zetten op de uitstoot van lachgas.

Lachgas is een zeer krachtig broeikasgas; het is bijna 300 keer zo sterk als CO₂. Uit onderzoek van het Louis Bolk Instituut op KTC Zegveld blijkt dat smalle weegbree in grasland de emissie van lachgas met 40% kan laten dalen. Smalle weegbree als onderdeel van een kruidenrijk grasland is daarmee heel functioneel. De resultaten van dit onderzoek zijn onlangs gepubliceerd in een wetenschappelijk tijdschrift.

De lachgasemissie werd in september van 2018 en 2019 gemeten op veengrond, na een kunstmestgift van 50 kg zuivere stikstof per hectare. Veldjes met alleen smalle weegbree of een mengsel van Engels raaigras en smalle weegbree gaven een lagere lachgasemissie dan veldjes met puur Engels raaigras. Onderzoeker Jeroen Pijlman van het Louis Bolk Intituut: 'We weten dat lachgasemissies in regulier beheerde veenweiden behoorlijk kunnen oplopen. Een vermindering met bijna 40% kan de reductie betekenen van meerdere tonnen CO₂-equivalenten per hectare per jaar. Ter vergelijking: 1 ton CO₂ is gelijk aan 6000 kilometer met een dieselauto rijden.'

Minder nitraat en lachgas

Onderzoeker Pijlman legt uit hoe het werkt: 'De veenweidebodem is rijk aan organisch gebonden stikstof, aanwezig in het veen zelf en afkomstig van bijvoorbeeld organische mest, afstervende wortels en gewasresten. Stikstof uit organische stof wordt in de bodem omgezet in ammonium en vervolgens nitraat. Ammonium en nitraat zijn nodig voor de gewasgroei. Nitraat kan echter ook door een proces worden omgezet waarbij lachgas (N₂O) kan ontstaan. Smalle weegbree geeft speciale stofjes af uit de wortels, waaronder aucubin, die zorgen dat dit proces geremd wordt en er minder nitraat en daarmee ook minder lachgas gevormd wordt.'

Droogteresistent en nectarbron voor insecten

Smalle weegbree als onderdeel van kruidenrijke grasland heeft ook andere voordelen zegt Pijlman: 'Smalle weegbree kan beter tegen droogte dan Engels raaigras. In de droge zomer van 2018 produceerde smalle weegbree ongeveer 30% meer dan Engels raaigras. Daarnaast bloeit smalle weegbree ongeveer het hele groeiseizoen, wat gunstig is voor insecten. Daar komt bij dat dit plantje dus ook zorgt voor minder nitraatvorming. Dit is ook interessant voor zandgronden. Hier gedijt het plantje namelijk ook goed én op veel zandgronden spoelt nitraat gemakkelijk uit naar het grondwater. Voor het terugdringen van nitraatuitspoeling zou smalle weegbree dus ook een oplossing kunnen zijn. Daar zou ik graag vervolgonderzoek naar doen.' Volgens Pijlman is het nog te vroeg om smalle weegbree nu al als maatregel uit te rollen voor enkel lachgas emissies. Er zijn namelijk nog belangrijke vragen rondom het inzaaien en het behoud van smalle weegbree in de graszode. 'Mogelijk bieden nieuwe rassen hier mogelijkheden. Hier is verder onderzoek naar nodig.'

Het huidige onderzoek is gedaan door het Louis Bolk Instituut in samenwerking met KTC Zegveld, de Radboud Universiteit Nijmegen (Experimental Plant Ecology, Institute for Water and Wetland Research) en Wageningen University & Research (Soil Biology Group en Wageningen Environmental Research). Het onderzoek in 2019 is gefinancierd door ZuivelNL in het project Kruidenrijk grasland met weegbree voor milieukwaliteit.